De één komt nauwelijks op gang, de ander bruist van de inspiratie. Hoe maken cultuurmakers cultuur in tijden van corona? Omdat haar wekelijkse cursusavond keramiek voorlopig niet doorgaat, haalde Sandra van Dongen haar hobby in huis.
‘Aan het begin van deze periode maakte ik met mijn kinderen elke avond een tekening over de dag. Maar na een tijdje miste ik mijn wekelijkse avond achter de draaischijf én bedacht ik dat ik mijn lerares financieel misschien kon steunen door klei bij haar te kopen en de draaischijf te huren. Die staat nu tijdelijk thuis, voor het raam. De buurtkinderen staan vaak te kijken als ik er met mijn kinderen mee werk. Dat doen we in deze periode bij wijze van les. Mijn oudste, een kleuter, zit op de vrijeschool, daar is het één en al tekenen, bakken en bewegen. Ik post soms op Instagram wat ik met ze maak.
Keramiek is voor mij een hobby. ’s Avonds, als de kinderen in bed liggen, ga ik vaak een uurtje draaien om te ontspannen. Het is zó lekker om met klei bezig te zijn, te fröbelen, zoals ik het noem.
“Mijn kinderen zijn mijn beste supporters, zij vinden alles geweldig waar ik mee thuiskom.”
In mijn eigen jeugd heb ik elk museum van het land gezien, mijn ouders vonden een goede algemene ontwikkeling belangrijk. Mijn vader was schoenmaker en vond dat ik economie moest gaan studeren, maar ik was vrij om te kiezen. Ik had tekenen als eindexamenvak, en ik mocht m’n achtste vak alleen laten vallen als ik een cursus grafische vormgeving zou volgen. Zo van: als je het doet, doe het dan goed. Daarna ging ik naar de kunstacademie, in Arnhem, maar ik kwam erachter dat ik niet zo goed was in ontwerpen. Ik lag wel heel goed in de groep, volgens mijn docent, maar dat leek me geen basis voor een carrière. Na een jaar ben ik gestopt om kunstbeleid en –management te gaan studeren en kunstgeschiedenis. Daarna werkte ik bij allerlei kunstenaarsinitiatieven, tot ik bij het Boijmans aan de slag kon. Ik vond het leuk om de inhoud naar een breed publiek te vertalen. Mijn ouders waren ook tevreden: nu was tenminste duidelijk wat ik deed. Later ben ik voor mezelf begonnen. Mijn laatste klus was voor het Songfestival, hier in Rotterdam, dat nu zou worden gehouden…
Na mijn jaar kunstacademie was ik helemaal klaar met kunst maken. Ik wilde er jarenlang niets van weten. Tot ik in een slepende baan zat, het druk had met kinderen en erg in mijn hoofd zat. Een vriend zei: “Jij moet eens met mij mee gaan pottendraaien, dan kun je nergens over nadenken.” Sindsdien ben ik dat elke donderdagavond gaan doen, twee tot drie uur lang. Je kunt er niet bij kletsen, je moet je volledig op het draaien concentreren. En in de auto terug sliep ik dan als een roos.
Mijn donderdagavond is nog altijd heilig, dan krijg je me niet mee voor een drankje ofzo, dan ga ik draaien. Als mijn partner die avond weg wil, moet hij zelf oppas regelen. Heel veel mensen zeggen dat ze weleens mee willen, of dat ze altijd al hebben willen pottenbakken. Maar ze gaan zelden mee.
“Keramiek is geduldig, je kunt niet morgen een pot hebben. Na het draaien moet je het bakken, een week later glazuren en dan moet het weer de oven in.”
Veel medecursisten raken gefrustreerd op de schijf. Zeker als er een keer een dochter meekomt die het beter blijkt te kunnen – kinderen doen het veel vrijer. Dan stappen ze over op handboetseren, daarbij kun je wél lekker keuvelen. Maar ik blijf achter mijn draaischijf.
Als je in de kunstwereld zit zie je zoveel goede kunst, zie dan je gêne maar eens te overwinnen, of dat nou met keramiek is of met tekenen of schilderen. Kinderen krijgen heeft me daarbij geholpen, die breken dat open. Het mag nu van mezelf op amateurniveau. Soms draai ik op techniek, dan maak ik een serie bloempotten of nestpotten – niet dat we een tuin hebben, maar die doe ik dan cadeau.
Een man bij mij op cursus is steengoed, die maakt de prachtigste dingen. Als ik nog terugdenk aan de competitiedrang op de academie, ben ik blij dat ik daar vanaf ben. Artistieke doelen stel ik mezelf niet. Ik heb ooit wel een boekje gekocht voor inspiratie en ideeën, maar dat blijft verdacht leeg. Ik maak gewoon wat ik leuk vind, dat is genoeg.’
Estafette
Dit artikel hoort in een reeks portretten van een amateur-cultuurmakers.
Leuk stukje? Deel & inspireer! #cultuurmaaktiedereen
Benieuwd aan wie Sandra het stokje doorgeeft?
Volg alle verhalen op ons online magazine of via Facebook.
