nl en

info@cultuurparticipatie.nl
030 - 233 60 30

Vrije tijd Interview Podiumkunsten

Met een lach en een traan

21 januari 2020
Mark Wagemakers op het podium van Echt gebeurd
Mark Wagemakers op het podium van Echt gebeurd


Mark Wagemakers (31) woont in Haarlem, samen met zijn vriend met wie hij ondernemer is in natuurlijke cosmetica. Zijn bipolaire stoornis brengt hij met zijn verteltalent en een flinke dosis humor op het podium tot leven.

“Door mijn hersenspinsels kan ik kunst en cultuur nog beter waarderen. En ze maken mijn eigen kunst, of wat het ook is, misschien kwetsbaar, maar ook mooier.”

'Echt gebeurd kende ik van de podcast waarin sommige verhalen uit de live-voorstelling worden uitgezonden. Via Micha Wertheim, één van de presentatoren. Ik heb ooit zelf aan cabaret gedaan en heb gewerkt in de journalistiek en als tekstschrijver van onder meer kindertoneel en -liedjes. Maar dat ging niet meer door mijn manisch-depressiviteit.

Ik heb een deel van mijn jeugd in een psychiatrische inrichting doorgebracht. Daar word je niet heel gelukkig van, maar ik zie wel een zekere schoonheid in de tragiek ervan. Bij de kerstvoorstelling van Echt gebeurd in 2018 vertelde ik over de kerstavond die ik ooit doorbracht in een isoleercel: ik was veertien, het was half negen en de rest van Nederland keek All you need is love, terwijl ik geen idee had waar mijn ouders waren, of wie ik zelf was.

Vertellen over de isoleercel was alsof ik een nieuwe coming out had. Als je meedoet aan zo'n middag bereidt een redacteur het verhaal met je voor. Mijn redacteur, Maarten, verdient alle credits. Hij hielp heel gestructureerd er een goed verhaal van zo'n tien minuten van te maken en we oefenden een aantal keer. Bij de voorstelling steken ze eerst een kaars aan voor een rustige sfeer. Ik zou mijn verhaal gewoon van a tot z vertellen. Nadat Micha me aankondigde sprak ik mijn eerst zin uit: “En toen reden we ineens door de afgesloten poort” – best beladen. Ik keek het publiek aan, het publiek mij… en ik besloot een grapje te maken. Er werd gelachen. Toen ben ik gaan laveren tussen humor en ernst. Dat gaf lucht. Het werd geen zielig verhaal, maar stand-up-achtig. Dat kan natuurlijk alleen als je je heel veilig voelt. Het gaf me vleugels en voelde zo mooi.

Het werd een groot succes, ik kreeg enthousiaste reacties, van bekenden, van mensen van wie ik nog nooit gehoord had, maar ook van de oud-begeleider die mij zestien jaar geleden in die cel had gestopt – een nacht die hij nooit zou vergeten, liet hij weten.

“In de supermarkt ben ik zenuwachtiger dan op het toneel. Daar zijn de verhoudingen duidelijk: die mensen luisteren en ik vertel. En door de druk om te presteren denk ik ineens in punch lines.”

Mijn tweede verhaal ging over hoe ik in een manie mijn vriend leerde kennen. Ik woonde in een psychiatrische setting, aan het spoor – misschien doen ze dat om de spanning erin te houden. Ik begreep niet waarom ik zoveel energie had, nauwelijks slaap nodig had en zo creatief was. We hadden elkaar pas net ontmoet toen ik midden in de nacht het idee kreeg een bakkerij te beginnen. Ik begon er meteen mee. “Ik denk niet dat ik ooit van jou zou kunnen houden,” verzuchtte hij 's morgens. Negen jaar later vroeg hij me ten huwelijk.

Het toneel oplopen en je verhaal vertellen heeft iets egocentrisch, maar ik denk dat ik verhalen kan vertellen die mensen normaal niet horen en die ik niet verloren wil laten gaan. Ik voel me ook wel een beetje moreel verplicht te laten zien dat psychiatrisch patiënten meer zijn dan hun diagnose. Ik ben geen uithangbord van de bipolaire stoornis. Wel kan ik anderen laten zien dat je je verhaal kunt houden met verdieping en zelfreflectie, in plaats van alleen leeg te lopen.

“Ik zie kunst als een speldenprikje dat je kunt uitdelen om het leven wat doorgrondelijker te maken. Wat draaglijker.”

Live vertellen is niet therapeutisch voor mij. Iedereen wil gehoord worden, dus als je dit een beetje kunt is het zonde om het niet te doen. Wel wil ik het zo goed mogelijk doen en voor zoveel mogelijk mensen. Ik kan ze misschien nét even anders naar de wereld laten kijken. Dat lukt aardig: ik kreeg honderden reacties op een inleiding die ik schreef. Ik zou hier wel meer mee willen. Het kriebelt.'

Estafette

Elke maand plaatsen we een nieuw portret van een amateur-cultuurmaker. Leuk stukje? Deel & inspireer! #cultuurmaaktiedereen
Dit is het eerste portret van 2020. Benieuwd aan wie Mark het stokje doorgeeft?
Volg alle verhalen op ons online magazine of via facebook.

Nog even teruglezen? Deze portretten plaatsten we in 2019:
Kaoutar Azzahchi → Judith Razenberg → Dirk van der Starre → Luuk Schokker → Myrthe van Veen → Fien en Eef → Arie Koelemij → Ninjakees Peter De Bie → Hannah van Rhee.